پرسش و پاسخ؛ آيا امام سجاد (ع) قيام مختار را تأييد کرد؟
تاریخ انتشار: ۱۳ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۶۳۵۲۴
خبرگزاري آريا - وقتي مختاربه حکومت رسيدقول دادکه بعد از کشتن قاتلين شهداي کربلا حکومت را به شورايي مي‌سپارد تاحاکم را انتخاب کنند.چرا او بعد از کشتن قاتلين شهداي کربلا وشکست دادن ارتش شام،حکومت رابه امام سجاد(ع) نداد
حسينيه مشرق- درباره مختار و انگيزه او در اين قيام و اين‌که چرا حکومت را به امام سجاد عليه‌السلام واگذار نکرد، قضاوت‌هاي گوناگون شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ما در اينجا درصدد تحليل قيام مختار و مسائل پيرامون آن نيستيم؛ اما به‌هرحال؛ مطالبي که در تاريخ و روايات نقل‌شده، نشانگر آن است که هرچند امام زين‌العابدين (ع) خود مستقيماً وارد نبرد با قاتلان پدرشان نشدند، اما اين‌که گروهي توانسته بودند بخشي از انتقام خون شهداي عاشورا را بگيرند تا حدودي رضايت خاطر حضرتشان را جلب کرده بود.
از طرفي مي‌توان گفت که قيام مختار يکي از نتايج نفرين امام حسين (ع) عليه کوفيان بود.
امام حسين (ع) در دعايي عرضه داشت: «پروردگارا! آن جوان ثقفي را بر آنان مسلط کن تا جام تلخ مرگ و ذلت را به ايشان بچشاند. از قاتلان ما کسي را باقي نگذارد ... انتقام مرا و دوستان و خاندان و شيعيانم را از اينان بگيرد.»[1]
مختار پس از قيام نافرجام سليمان بن صرد( رهبر نهضت توّابين)[2] شيعيان را آماده نبرد ساخت. او مي‌دانست؛ اگر بخواهد حرکتش به نتيجه برسد، بايد يکي از اعضاي خاندان پيامبر آن را رهبري کند يا دست‌کم جنبش به نام او آغاز شود؛ چه کسي براي اين کار مناسب است؟ امام سجاد (ع) و اگر او نپذيرد؟ محمد فرزند علي بن ابي‌طالب عموي امام سجاد.[3]
مختار به هر دو نامه نوشت؛ امام سجاد (ع) که بي‌وفائي عراقيان و رنگ‌پذيري آنان را ديده بود و مي‌دانست به گفته پدر بزرگوارش اين مردم «دين را تا آنجا مي‌خواهند که زندگاني خود را بدان سروسامان دهند و هنگام آزمايش پاي پس مي‌نهند»[4] به مختار پاسخ مساعد نداد؛ اما تنها تا آنجا که کار او با کيفر قاتلان پدرش مربوط مي‌شد، کردار او را تصويب نمود؛ وقتي مختار سر عبيدالله بن زياد و عمر بن سعد را نزد او فرستاد، امام به سجده رفت و گفت: «سپاس مخصوص آن خدائي است که انتقام ما را از دشمنانمان گرفت. خدا به مختار جزاي خير عطا فرمايد.»[5]
يعقوبي مي‌نويسد: مختار سر عبيدالله بن زياد را نزد علي بن الحسين (ع) به مدينه فرستاد و به پيک خود گفت: بر در خانه حضرتش بنشين، همين‌که ديدي در خانه گشوده شد و مردم به درون خانه رفتند، بدان که هنگام غذا خوردن او است، تو هم به درون خانه برو! پيک چنان کرد و چون داخل خانه شد، بانگ برداشت: اي خانواده نبوّت و معدن رسالت و محل فرود فرشتگان و منزل وحي! من فرستاده مختار پسر ابوعبيده هستم و اين سر پسر زياد است که براي شما آورده‌ام. با شنيدن اين بانگ، فرياد از زنان بني‌هاشم برخاست و چون علي بن الحسين سر عبيدالله را ديد، گفت: «دوزخ جاي او باد!». بعضي گفته‌اند: علي بن الحسين (ع) را پس از مرگ پدرش جز آن روز خندان نديدند.[6]
اما چرا امام سجاد (ع) بعدازاين پيروزي‌ها، خود حکومت را در دست نگرفت؟ در اين زمينه بايد گفت:
اولاً: با تحليلي که امام چهارم از وضعيت موجود داشتند، زمينه و شرايط را براي به دست گرفتن خلافت آماده نمي‌ديدند و به همين دليل به گسترش فرهنگ اسلامي از راه‌هاي ديگر روي آوردند و با سلاحي چون سلاح دعا توانستند اهداف بلند خود و معارف اهل‌بيت را به گوش همه برسانند؛ ازاين‌رو، اگرچه امام سجاد (ع) از حکومت مرکزي رضايت نداشتند، اما بعد از شهادت امام حسين (ع) سياستشان اين بود که از طرفي خود مستقيماً با حکومت مرکزي درگير نشوند و از طرفي در مقابل افرادي که عليه آنان قيام کرده بودند نيز موضع منفي نداشته باشند.
ثانياً: باوجود جوّ خفقان و اختناق، انتظار ارتباط علني ميان امام سجاد (ع) و مختار بي‌مورد بود؛ لذا امام (ع) شخصاً از رهبري قيام سرباز زد. مختار نيز نمي‌توانست امام را به‌عنوان رهبر قيام معرفي نمايد؛ چون امام در حجاز بودند و حجاز در تسلط آل زبير بود که با امام سجاد (ع) و ديگر بني‌هاشم رابطه خوبي نداشتند.
ثالثاً: گرچه مختار از قاتلان امام حسين (ع) انتقام گرفته و حکومتي در کوفه تشکيل داده بود، اما با توجه به اين‌که با دشمنان زيادي در حال نبرد بود، حکومت او هنوز تثبيت نشده بود تا آن را به امام سجاد (ع) تحويل دهد.
پي نوشت:
[1] مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج 45، ص 10، بيروت، دار احياء التراث العربي، چاپ دوم، 1403 ق.
[2] ر.ک: «قيام توابين، خون خواهان امام حسين».
[3] شهيدي، سيد جعفر، زندگاني علي بن الحسين (ع) ص 92، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ دهم، 1380 ش.
[4] ابن شعبه حراني، حسن بن علي، تحف العقول عن آل الرسول (ص)، ص 245، قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ دوم، 1404 ق.
[5] کشي، محمد بن عمر، اختيار معرفه الرجال (رجال کشّي)، ص 127، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول، 1409 ق.
[6] يعقوبي، احمد بن أبي يعقوب، تاريخ اليعقوبي، ج 2، ص 259، بيروت، دار صادر، چاپ اول، بي‌تا.
منبع: سايت «اسلام کوئست»
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۶۳۵۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عکس| جدیدترین عکس سجاد افشاریان در پشت صحنه تئاتر
سجاد افشاریان عکسی را در پشت صحنه نمایش بک تو بلک در شیراز منتشر کرد.
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان